Setsubun 節分

Posted · Add Comment

Κάθε χρόνο στις 3 ή 4 Φεβρουαρίου γιορτάζεται το Setsubun (節分) στην Ιαπωνία. Οι εορτασμοί συμβολίζουν το τέλος του χειμώνα και την αρχή της άνοιξης σύμφωνα με το παραδοσιακό ημερολόγιο που χρησιμοποιούταν παλαιότερα στην Ιαπωνία. Γι’αυτό το λόγο ακόμα και αν οι εορτασμοί λαμβάνουν μέρος κατά τη διάρκεια του χειμώνα θεωρούνται κομμάτι του Ανοιξιάτικου Φεστιβάλ 春祭り(haru matsuri)

Ο σκοπός του Setsubun είναι ο εξαγνισμός του σπιτιού και γενικότερα των χώρων από κακά πνεύματα που προκαλούν ασθένειες και κακή τύχη. Χρησιμοποιώντας ψητά φασόλια σόγιας με το όνομα  fuku mame (φασόλια της τύχης) οι Ιάπωνες διώχνουν την κακοτυχία και προσκαλούν την καλοτυχία στο σπίτι τους.

Παραδοσιακά τα φασόλια πετιούνται προς την κατεύθυνση της πόρτας ώστε να μην εισχωρήσει μέσα το «κακό» ενώ πολλές φορές ο μεγαλύτερος ηλικιακά άντρας της οικογένειας ντύνεται ως κακό πνεύμα (oni) και δέχεται και εκείνος την επίθεση φασολιών. Τα άτομα της οικογένειας που πραγματοποιούν τον εξαγνισμό ενώ πετούν φασόλια λένε την φράση “鬼はそと!福はうち!” (Oni wa soto! Fuku wa uchi!) που σημαίνει «Έξω δαίμονες! Μέσα καλή τύχη!». Το άτομο που αναλαμβάνει να υποδυθεί τον δαίμονα φοράει μια μάσκα με το παραδοσιακό σχέδιο τον κακών πνευμάτων της Ιαπωνίας ενώ τα άτομα που τον καταδιώκουν φορούν συνήθως τη μάσκα της θεότητας Okame η οποία συμβολίζει την καλή τύχη και την καλοψυχία με χαρακτηριστικό λευκό φιλικό πρόσωπο, στρογγυλά μάγουλα και ζεστό χαμόγελο.

Setsubun

Οι εορτασμοί του Setsubun έχουν εξελιχθεί σε διασκεδαστικά φεστιβάλ σε διάφορες πόλεις. Πλήθη πετάνε φασόλια ενώ δίνονται και διάφορα αναμνηστικά ή δωρεάν προϊόντα πολλές φορές από διάσημους παρουσιαστές της ιαπωνικής τηλεόρασης. Οι εκδηλώσεις μεταδίδονται τηλεοπτικά, δέχονται σπόνσορες και διαφημίζονται σε μεγάλο βαθμό! Όπως με πολλές γιορτές, αυτό που κάποτε ήταν ένα παραδοσιακό έθιμο που πραγματοποιούταν στο σπίτι έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις διαφήμισης. Πλέον τα μαγαζιά πουλάνε μάσκες και πολύχρωμες συσκευασίες με φασόλια σόγιας κατά την εορταστική περίοδο.

Μια ακόμη παράδοση είναι το 焼嗅 ή 柊鰯 (Yaikagashi ή Hiiragi Iwashi) όπου κρεμούν πάνω από τις πόρτες φύλλα λιόπρινου και κεφάλια από μαγειρεμένες σαρδέλες για να εμποδίσουν την είσοδο των κακών πνευμάτων. Λέγεται ότι τα κακά πνεύματα αηδιάζουν με την μυρωδιά της σαρδέλας οπότε αυτός ο περίεργος στολισμός χρησιμοποιούταν για να τα κρατάει μακριά προσθέτοντας μια επιπλέον προστασία για την επερχόμενη χρονιά. Πλέον το συγκεκριμένο έθιμο θεωρείται πολύ σπάνιο καθώς έχει πάψει να χρησιμοποιείται στους εορτασμούς. Υπάρχει όμως περίπτωση να το δει κάποιος στις αρχές Φλεβάρη ειδικά σε συγκεκριμένες περιοχές της Ιαπωνίας.

Την ημέρα του Setsubun συνηθίζεται να καταναλώνεται Eho-maki sushi το οποίο πιστεύεται ότι θα φέρει καλή τύχη. Κάθε Eho-maki sushi είναι γεμισμένο με 7 υλικά καθώς συμβολίζει τους 7 θεούς της ευτυχίας. Η διαφορά είναι πως αντί να κόβεται όπως συνήθως σε μικρά κομμάτια sushi, κρατούν το κυλινδρικό τους σχήμα και τρώγονται ολόκληρα. Το να κόψει κανείς στη διάρκεια της Ασιατικής Πρωτοχρονιάς θεωρείται μεγάλη κακοτυχία.

Σε ότι αφορά το ποτό, παραδοσιακά συνηθίζεται να καταναλώνεται ζεστό sake απο τζιντζερ λόγω της ζεστασιάς που προσδίδει στο σώμα αλλά και λόγω των θεραπευτικών του ιδιοτήτων. Σε περίπτωση που οικογένεια ακολουθεί αυστηρά την παράδοση τότε κάθονται όλοι μαζί και τρώνε σε απόλυτη ησυχία κοιτώντας προς την κατεύθυνση απο την οποία θα έρθει η καλή τύχη (αυτό ορίζεται απο το εκάστοτε ζωδιακό σύμβολο της χρονιάς)

Παλαιότερες παραδόσεις του Setsubun περιλαμβάνουν νηστεία, θρησκευτικές τελετές σε ναούς ενώ πολλές φορές έβγαζαν έξω και κάποια εργαλεία ώστε να εμποδίσουν τα κακά πνεύματα απο το να τα οξειδώσουν. Οι Γκέισες ακόμα συμμετέχουν στις παλιές παραδόσεις φορώντας μεταμφιέσεις ή παριστάνοντας τους άντρες όταν βρίσκονται με πελάτες κατά την διάρκεια των εορτασμών.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *